Walońska Majówka

Uroczyste przejście szlakiem dawnych poszukiwaczy minerałów oraz kamieni szlachetnych przybyłych w średniowieczu z odległej Walonii na tereny dzisiejszej Szklarskiej Poręby

• data: niedziela 6 maja 2012 r. godzina 12.00 - 16.00
• miejsce: w samo południe start parking koło Starej Lipy Sądowej, Szklarska Poręba Dolną, ul Piastowska
• przebieg imprezy: spod Lipy Sądowej przez Chybotek do Starej Chaty Walońskiej [tutaj spotkanie z Juliuszem Naumowiczem, Wielkim Mistrzem Sudeckiego Bractwa Walońskiego] i powrót szlakiem wzdłuż Kamiennej do Szklarskiej Poręby Dolnej. Ognisko integracyjne obok hotelu "Orla Skała" w Szklarskiej Porębie Dolnej.
• organizator główny: Stowarzyszenie "Zdolna Dolna"
• współorganizatorzy: Sudeckie Bractwo Walońskie, Gildia Przewodników Sudeckich im. W.-E. Peuckerta, Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie, "Izermed"- Izerskie Centrum Pulmonologii i Chemioterapii NZOZ, hotel "Orla Skała", wyprawa po złotego "AuRuna"- Mennica Walońska

 Walonami w Karkonoszach i Górach Izerskich nazywano dawnych poszukiwaczy minerałów oraz kamieni szlachetnych, którzy w średniowieczu przybyć tutaj mieli z odległej Walonii. Z czasem zaczęto tak nazywać:

”... wszelkich cudzoziemskich Wenecjan, Florentyńczyków lub innych Walonów, którzy jako ludzie gór, poszukiwacze kamieni czy też biegli w szkle, przeszukiwali góry.” W karkonoskiej tradycji walońską “stolicą” była Stara Wieś Szklarska - dziś część Szklarskiej Poręby Dolnej. Zapewne w początkach XIV w. powstała tutaj osada z nie zachowaną do dziś kaplicą maryjną na Orlej Skale i Lipą Sądową, pod którą egzekwować miano miejscowe prawo. Walonowie wskazywać mieli hutnikom lokalne, bogate złoża kwarcu - składnika niezbędnego do wytopu szkła. Pierwsza karkonoska huta szkła wymieniona jest w dokumencie z 7 sierpnia 1366 r. jako "... z dawna istniejąca w Szklarskiej Porębie”. Nad rzeką Kamienną znajdowała się witriolejnia – zakład wytwarzający z wydobywanych w pobliskich złożach łupków pirytu, zwanym przez Walonów „złotem głupców”, kwas siarkowy. Opodal wodospadu Szklarka Walonowie odkryli dymny kwarc, a w dolinie Kamiennej złoto i ametysty. Szczególne znaczenie miał Chybotek – wielki, dający się łatwo rozkołysać głaz, który według walońskich legend zamykał dostęp do ukrytych skarbów.

W samo południe 9 maja 2010 r. pod Lipą Sądową w Szklarskiej Porębie Dolnej nastąpiło uroczyste otwarcie „Szlaku walońskiego” – nowej, niezwykłej atrakcji turystycznej regionu. Jest to oznaczona kolorem czerwonym ścieżka dydaktyczna o długości około 7 km, na której ustawionych zostało kilkanaście tablic tematycznych w językach polskim i angielskim opisujących walońską działalność w Karkonoszach i Górach Izerskich.

Pomysłodawcą i realizatorem szlaku jest Stowarzyszenie Zdolna Dolna, które gromadzi mieszkańców i sympatyków Szklarskiej Poręby Dolnej, zaangażowanych w popularyzację tej do niedawna zapomnianej części miasta.

Przemysław Wiater

Kanclerz Sudeckiego Bractwa Walońskiego